Masonluğun tarixi və dünyaya təsiri
Masonluq ordeninin tarixi 1215-ci ildə Şotlandiyanın Maqdeburq şəhərində ilk mason lojasının yaradılması ilə başlayır. İlk mason ordeni isə 1376-cı ildə Londonda meydana gəlib və İngiltərə bu səbəbdən masonluğun beşiyi hesab edilir. Müasir masonluq isə 1717-ci ildə dörd İngiltərə lojasının birləşərək “Böyük Şərq” lojasını yaratması ilə əsasını götürüb. Bu lojadan sonra Avropa, Şimali və Cənubi Amerikada çoxsaylı mason lojaları fəaliyyətə başlayıb.
Dünya üzrə masonların sayı 30 milyona yaxın olmaqla, təkcə ABŞ-da 5 milyona qədər masonun fəaliyyət göstərdiyi qeyd edilir. Masonluğun ilk konstitusiyası 1722-ci ildə Şotland keşişi Ceyms Anderson tərəfindən yazılıb və 1734-cü ildə Benjamin Franklin tərəfindən Amerikada nəşr edilib.
Masonluğun siyasi və sosial təsiri böyükdür. Xüsusən də 1782-ci ildə qəbul edilmiş “Azad Bənnalar Nizamnaməsi” Rusiya masonluğunun inkişafında əsas rol oynayıb. Bu sənəd masonların Allah və dinə, hakimiyyətə, insanlara və öz mənəvi tərbiyələrinə münasibətlərini tənzimləyir. Masonlar Avropa mason lojalarının göstərişlərini yerinə yetirərək, onların nəzarəti altında fəaliyyət göstərmişlər.
Polşa tarixçisi Lüdviq Xasın yazdığı “Orta Şərqi Avropada Masonluq” adlı əsərində masonluğun fəaliyyətinin ziddiyyətli tərəflərini ortaya qoyur. Tarixi araşdırmalar masonluğun müharibələrdə, inqilablarda və islahatlarda təsirli rol oynadığını göstərir.
Amerikanın Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin keçmiş əməkdaşı L.Qonsales-Matanın 1979-cu ildə yazdığı “Dünyanın Həqiqi Hakimləri” kitabında masonların dünyanın idarə olunmasında mühüm rol oynadığı iddia edilir. Siyahıya ABŞ-ın keçmiş prezidentləri, NATO-nun baş katibləri və digər yüksək vəzifəli şəxslər daxildir. Masonluq təkcə tarixdə qalmayıb, bu gün də fəaliyyətini davam etdirir, lakin iş metodunu dəyişərək daha çox siyasiləşmiş vəziyyətdədir.
Açar Sözlər: Masonluğun tarixi, mason lojaları, müasir masonluq, dünya masonluğu.
Açar Cümlələr: Masonluğun yaranması, masonların dünya idarəçiliyində rolu, mason lojalarının tarixi, ABŞ masonlarının siyahısı.
(055) 436-46-45
